Als het gaat om relaties opbouwen schijn je twee soorten mensen te hebben. De ui en de champagnefles. Om met de laatste te beginnen: dit is iemand die er helemaal voor gaat en zich-/haarzelf helemaal blootgeeft vanaf het eerste contact. Ontwapenend overzichtelijk. Veel energie en kan ontploffen in je gezicht. Ben je een ui, dan pak je het anders aan: je pelt elkaar stapje voor stapje af. De weg van geleidelijkheid. Minder sprankelend, maar klinkt wel degelijk.
Als het gaat om grote veranderopgaven is de combi van belang.
In opdracht van Said Kasmi, de wethouder cultuur van Rotterdam, stelde The Alignment House dit advies (zie: https://bit.ly/3iBscvD) op over een nieuw adviesmodel cultuur als onderdeel van de transitie van stelsel naar ecosysteem. Ons verhaal van samenwerking hoort inderdaad bij een dynamiek die verder reikt dan Rotterdam (zie: https://bit.ly/3w4jkSj). Uit tientallen gesprekken afgelopen zomer bleek dat Rotterdam zwanger was van verandering in de cultuursector. Stukje bij beetje konden we zo de champagnefles uittekenen. Niet alleen de inhoud, maar ook de wilskracht om in beweging te komen (de druk op de kurk).
De wethouder heeft onlangs de gemeenteraad geïnformeerd over het proces van het ontkurken van de champagnefles (https://bit.ly/3WjcEKy). Praktijkervaring leert dat voor behoud van dynamiek het nu balanceren wordt tussen champagnefles en ui. Ter toelichting. Een dergelijke transitie vergt een gedegen feitenfundament: een samenhang van inzichten die niet alleen rationeel van aard zijn, maar ook emotie en drijfveren van mensen meenemen. Het feitenfundament hebben wij verwoord in ons advies. Dit is de eerste fase van het afpellen van de ui. Het feitenfundament is de basis voor een collectieve gedragen visie (hoe kijken wij naar de wereld van morgen?) en ambitie (wie zijn wij in die wereld?). Dit vergezicht zorgt voor de bubbels in de champagne en verbeeld een nieuwe werkelijkheid. Die werkelijkheid is gewenst, maar komt niet vanzelf. Daarvoor is de tweede ronde van de ui nodig: hoeveel tijd nemen we ervoor om er te komen, welke stappen kunnen we zetten en wat kunnen we dan al morgen doen? De opgave in Rotterdam is fundamenteel en complex van aard. Dat betekent: neem de tijd en begin compact en overzichtelijk. Wel geldt: handel vanuit de wetten van B als je van A naar B wilt komen. De Cultuurloods of kwartiermaker cultuur is in dit opzicht iemand die snapt waar de kurk naar toe knalt en de juiste stappen met de juiste energie kan zetten om in dit nieuwe wenkende perspectief te komen. En iemand die de huidige situatie van oude en vertrouwde de conventies kent, de logica snapt en vanuit de logica van B ziet waar als eerste in A aan gedraaid moet worden.
De kwartiermaker en de samenstelling van een gedragen, compact en slagvaardig kernteam en de voorbereiding hiervoor zal cruciaal blijken te zijn. Rotterdam neemt een moedige en noodzakelijke stap.
Volgens de Chinese astrologie is 2023 het jaar van het konijn. Voor cultuurminnend Rotterdam is 2023 het jaar van het impactkonijn. Beide konijnen beschikken over een sterk gevoel en betrokkenheid bij de wereld, met al haar bewoners. Alleen het impactkonijn gaat verder dan gebroederlijk grazen en knagen met soortgenoten. Dit konijn wil het verschil ook maken in een cultureel ecosysteem.
Een ecosysteem dat nog vaag en abstract is vergt een paar konijnensprongen om met elkaar het vage beeld van morgen te concretiseren. Dit is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid en vereist een scherpe konijnenblik om te zien wat de worteltjes van morgen zijn en waar ze vandaag al groeien.
Voor het impactkonijn is focus, samenhang en concretisering heel erg belangrijk. Immersz “Ideas are like rabbits. You get a couple and learn how to handle them, and pretty soon you have a dozen.” -John Steinbeck
Daar gaat de Persoonlijke Regelingen Assistent (PRA) burgers en ondernemers mee helpen. Uit onderzoek van het Nibud blijkt dat bijna 30 procent van de Nederlandse huishoudens toeslagen laat liggen. Met de PRA bouwen ICTU en partners aan een betere dienstverlening om in de toekomst gemakkelijker subsidies, regelingen en toeslagen aan te vragen.
Afgelopen vrijdag organiseerde The Alignment House in samenwerking met ICTU een cocreatie-sessie met verschillende organisaties die in nauw contact staan met burgers die vaak (nog) niet weten en krijgen waar ze recht op hebben. Denk hierbij aan een kwart van de MBO-studenten met recht op een aanvullende beurs maar die deze niet aanvragen, AOW’ers met recht op een AIO, of aan mensen met een laag of wisselend inkomen.
Tijdens de cocreatie sessie werkten we samen om te bepalen hoe de PRA er in de toekomst uit kan zien. Hoe maken we het voor burgers en ondernemers inzichtelijk waar men recht op heeft en hoe zorg je dat men gemakkelijk een aanvraag voor een subsidie of toeslag kan doen? Nu gaan we de inzichten uit deze sessie bundelen en bespreken hoe het vervolgtraject eruit komt te zien. Dank aan alle betrokken partners voor hun deelname en waardevolle inzichten! Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen rondom de PRA? Registreer je dan aan voor de Pleio omgeving via: https://lnkd.in/eJVmQZfA#gebruikercentraal#innovatie#digitaleoverheid
Gister zijn we gestart met onze eigen TAH Academy; van, voor en door de mensen van The Alignment House.
Samen bouwen we aan onze ambitie en de manier waarop we die willen uitdragen. Maar ook kennis delen, samen nieuwe wegen ontginnen en daarmee onze methodieken en vaardigheden verbreden.
In de eerste sessie kwam al sterk naar voren dat we een gedreven en maatschappelijk betrokken team zijn en dat we samen beschikken over veel kwaliteiten. Fijn om zo te bouwen aan een onze ‘common ground’ en de cultuur in het team!
Aan de hand van het Bredebieb Leesoffensief geven we in dit artikel vijf tips voor human centered design.
Human centered design, ofwel mensgericht ontwerpen, is een methode waarbij de mens centraal staat in het ontwerpen van een oplossing voor de uitdaging waar je voor staat. Het uitgangspunt hierbij is de overtuiging dat juist diegene die met het probleem te maken hebben, de sleutel zijn voor de oplossing van het probleem. De doelgroep die jouw uitdaging betreft, is als enige in staat om zijn eigen behoeften te verwoorden. Bij mensgericht ontwerpen wordt het ontwerp van de oplossing op basis van die behoeften vormgegeven, en bovendien samen met de doelgroep. Dit gaat dus verder dan één gesprek met de doelgroep: onderdeel van mensgericht ontwerpen is om de doelgroep ook te betrekken in het ontwerp van de oplossing van de uitdaging. Op deze manier kan de meest duurzame oplossing gevonden worden, en zo ook de meeste impact worden gecreëerd.
In verschillende projecten inspireren, stimuleren en begeleiden wij onze klanten in mensgericht ontwerpen. Bijvoorbeeld in het Bredebieb leesoffensief. We weten inmiddels allemaal dat het slecht gesteld is met de leesmotivatie en de leesvaardigheid van Nederlandse jongeren. De deelnemende bibliotheken aan het leesoffensief realiseerden zich dat ze nog nooit aan de jongeren zelf hadden gevraagd hoe dat komt, en wat eraan gedaan zou kunnen worden. Daarom begonnen zij aan het human centered design proces met de volgende uitdaging: hoe kunnen we het leesplezier en de leesvaardigheid van jongeren (12-18jaar) in ons verzorgingsgebied helpen verbeteren?
Zij stelden de vraag aan jongeren en ontdekten al snel dat jongeren niet lezen omdat het iets is dat moet van school, terwijl de boeken die ze dan moeten lezen hen helemaal niet aanspreken. Veel liever zouden ze zelf een boek mogen kiezen, maar daar dan wel hulp krijgen in het ontdekken welke boeken hen zouden aanspreken. Ook ontdekten de bibliotheken dat jongeren niet graag lezen omdat het geen sociale activiteit is. Ze gaven aan meer te lezen als ze er op de een of andere manier meer over zouden praten met elkaar en echt zouden kunnen ‘deelnemen’ aan een verhaal. Op basis van de antwoorden en ideeën van jongeren om lezer leuker te maken, maken de bibliotheken nu een actieplan leesoffensief voor hun lokale bibliotheek.
Op basis van de ervaring van de bibliotheekmedewerkers die dit onder onze begeleiding hebben uitgevoerd, hebben wij vijf tips voor het doorlopen van een human centered design proces:
1. Heb geduld in het werven van deelnemers aan je ontwerpproces
Het werven van voldoende deelnemers is een proces dat een grote tijdinvestering en aardig wat geduld en uithoudingsvermogen vergt. Eén oproep op sociale media of in een nieuwsbericht is vaak niet voldoende. Persoonlijk contact is de sleutel in het werven en betrokken houden van deelnemers, maar dit kost tijd. Overigens hoef je niet altijd zelf al het persoonlijk contact te leggen – maak juist ook gebruik van jouw partners die al dicht bij de doelgroep staan. Zo hebben bibliotheekmedewerkers in het kader van het leesoffensief bijvoorbeeld via jongerenwerkers, docenten en trainers van lokale voetbalteams jongeren kunnen bereiken.
2. Probeer niet alles van tevoren al vast te leggen
Mensgericht ontwerpen is per definitie experimenteel en innovatief. Dit betekent ook dat je bij aanvang van het proces nog niet kan vastleggen hoe het zal lopen en wat de uitkomsten zullen zijn. Bij een proces van mensgericht ontwerpen leer je door te doen. Het gaat erom achter je bureau vandaan te komen, mensen in beweging te brengen, uit je comfortzone te stappen en aan de slag te gaan. Het proces is iteratief en vergt daarom flexibiliteit – en ja, dat is soms best spannend. Het proces bestaat uit testen – leren – testen – leren en teruggrijpen op een eerdere test- of leermoment.
3. Investeer in een fijn team
‘Sterke teams zijn de motor van mensgericht ontwerpen’, zo stelt ook de handleiding voor Design Thinking. Het is fijn om niet als eenpitter bezig te zijn met een proces als human centered design. Mensgericht ontwerpen werkt het beste in een ontwerpteam, waarbij je samen kan leren, vallen en opstaan. Wij hebben gezien bij het leesoffensief dat je als team niet alleen heel praktisch de taken kan verdelen, maar dat je ook creativiteit bij elkaar naar boven haalt. Als team spoor je elkaar aan door met een goede samenwerking verder te komen dan je in je eentje kan. Je kan hierdoor ook slim gebruik maken van elkaars krachten. Bovendien, als human centered design nieuw is voor jouw organisatie, is het voor de implementatie als werkwijze in de organisatie fijn als er een al een team is dat ermee gewerkt heeft.
4. Laat faalangst los en laat je niet afremmen door kritiek
Mensgericht ontwerpen is ook een creatief proces waarbij je met de doelgroep gaat brainstormen en nadenken over oplossingen voor de uitdaging waar je mee bezig bent. Hiervoor is het essentieel om de schoonheid van imperfectie en de dingen die onaf zijn te zien. Alles kan altijd nog beter, maar als je vanaf begin af aan te kritisch bent, ben je niet vrij om samen met je doelgroep tot vernieuwende ideeën te komen.
5. Laat je verassen!
Bij mensgericht ontwerpen gaat het om een frisse blik op de wereld en een andere kijk – namelijk de kijk van de doelgroep. Laat je verassen door hoe anders die kijk daadwerkelijk kan zijn dan die van jouzelf, of hoe jij dacht dat de doelgroep dacht. Wees bereid om iets nieuws te leren over je eigen bibliotheek. Zo hebben de deelnemers van de bibliotheken aan het Bredebieb Leesoffensief bijvoorbeeld ontdekt dat jongeren het belang van lezen best wel inzien, maar dat ze gewoon niet goed weten waar ze moeten beginnen met vinden van een boek dat hen zou aanspreken. Dit is iets waar de bibliotheek vanuit haar functie en expertise haar goed op in kan spelen. Verassend was het voor sommigen wel dat de manier waarop je dit nu doet, blijkbaar de doelgroep nog niet goed bereikt. Zij hebben daarom ook met jongeren het gesprek kunnen aangaan over op welke manier de bibliotheek jongeren wél kan bereiken en helpen.
Ben jij benieuwd geworden naar meer inzichten en ervaringen vanuit het mensgericht werken in het Bredebieb Leesoffensief? Of wil jij met je bibliotheek ook aan de hand van mensgericht ontwerpen tot een Leesoffensief actieplan komen? Dat kan! Neem contact op met Lenna.
De ervaring leert dat je je in het bereiken van een zo groot mogelijke publieke waarde zal moeten verhouden tot beide definities. ‘Ben je een culturele instelling of cultuurdrager van de stad?’ is de vraag die volgt, want bij het zijn van een cultuurdrager staat die inwoner centraal: Hoe ziet diens cultuur eruit? Waar liggen de behoeften? Wat is jouw waarde als culturele organisatie en hoe kan je die waarde optimaal laten aansluiten op wat er speelt in je verzorgingsgebied?
Deze vraag stelden we de afgelopen weken aan verschillende doelgroepen van theater en kunstencentrum DE KOM. The Alignment House begeleidt DE KOM in de uitdaging hoe zij zich optimaal tot Nieuwegein en haar inwoners kan verhouden. De vraag levert echter geen eenduidig antwoord op. Opvallend is dat veel ouderen neigen naar steekwoorden als ‘muziek’, ‘kunst’, ‘dans’ en ‘musea’, waar de jongeren een andere invulling kiezen: “cultuur gaat over geloof, achtergrond, normen en waarden”.
Betrek je doelgroep
Samenwerkingen met de doelgroepen stonden de afgelopen maanden dan ook bovenaan de agenda bij The Alignment House, en stelden ons in staat thema’s te herkennen. Zo kwamen we in het kader van het leesoffensief tot inzicht dat jongeren niet graag lezen omdat het niet ‘sociaal’ is en bleek de behoefte aan lokale verbinding ook een terugkerend thema bij doelgroepen in onze andere projecten met bibliotheken. Juist in die behoefte kan de bibliotheek een sleutelpositie vormen; daar liggen de kansen om optimaal publieke waarde te leveren als cultuurdrager.
We laten de doelgroepen vervolgens meedenken aan de oplossing en nemen de uitkomst van die sessies tot inspiratie voor onze programma’s. Vanuit deze visie gingen we al aan de slag met meerdere waanzinnige initiatieven zoals het Third Space project en de Bredebieb Academies– beiden zeker de moeite waard om eens in alle rust te bekijken. We geven onze klant via deze wegen tools en vaardigheden mee, en stellen haar in staat als drager van cultuur te anticiperen op het ecosysteem: wat speelt er in het verzorgingsgebied en bij de doelgroep – en welke rol valt daar te vervullen.
Op weg naar een cultureel ecosysteem
Wat staat nu op de agenda? Met meerdere culturele instellingen in gemeente Heerenveen duiken we in het vraagstuk hoe het culturele speelveld beter samen kan werken; hoe gaan we de som der delen overstijgen? Het moge duidelijk zijn dat ook bij deze krachtenbundeling de doelgroep een cruciale factor gaat spelen.
In verschillende projecten inspireren, stimuleren en begeleiden wij onze klanten in mensgericht ontwerpen. Bijvoorbeeld in het Bredebieb leesoffensief. We weten inmiddels allemaal dat het slecht gesteld is met de leesmotivatie en de leesvaardigheid van Nederlandse jongeren. De deelnemende bibliotheken aan het leesoffensief realiseerden zich dat ze nog nooit aan de jongeren zelf hadden gevraagd hoe dat komt, en wat eraan gedaan zou kunnen worden. Daarom begonnen zij aan het human centered design proces met de volgende uitdaging: hoe kunnen we het leesplezier en de leesvaardigheid van jongeren (12-18jaar) in ons verzorgingsgebied helpen verbeteren? 