Participatie in de anderhalve meter-samenleving

Het is inmiddels duidelijk dat we de komende maanden – en misschien wel tot ver in 2021 – niet terug kunnen naar het ‘normaal’ van voor de Corona-crisis. De anderhalve meter samenleving doet zijn intrede en dat stelt iedereen voor forse uitdagingen. Ook gemeenten staan nu voor de vraag hoe zij voortgang blijven boeken in belangrijke dossiers – zoals centrumplannen, onderwijs-huisvesting of de omgevingsvisie – waarbij participatie van belang is. Hoe kun je participatie zo organiseren dat iedereen die dat wil wél zijn bijdrage kan leveren, zonder dat (nu al) fysieke bijeenkomsten nodig zijn?

Interesse?

De Online Safari is een co-productie van Alignment Analytics en Pro-Public. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marinde Beek of Barend van de Kraats (info@alignmentanalytics.nl of 0348 712 601) of met Aart Paardekooper (aart@pro-public.nl of 06 1462 5242)

Op de dag van de krachtigste verbinding toont zich in Oudewater de kracht van de verbinding.

Organisaties maken deel uit van een biotoop: hun verzorgingsgebied, waarin ze zoveel mogelijk waarde proberen te creëren. Maar al te vaak leidt dit tot een kakofonie van (goedbedoelde) activiteiten die over elkaar heen buitelen in hetzelfde gebied. Nieuwe vormen van samenwerken kunnen de gezamenlijke impact geweldig vergroten.

Afgelopen Valentijnsdag organiseerden we een lunch ter ere van de regio. Bestuurders uit de zorg, het culturele cluster, de overheid, de profit en de wetenschap dachten met ons na en deelden ervaringen over het realiseren van lokale impact door andere vormen van regionale samenwerking.

Het resultaat? Inspiratie 💡, kruisbestuiving 🐝 en een ode aan de regio ❤

Speel jij op het regionale veld en wil je je impact vergroten door beter samen te werken? Stuur Jo-Ann Oskam een bericht!

Lelystad, begin van de zomer. Een tribune afgeladen met honderden toeschouwers zit klaar voor de première van Zilte Zee, Zoete Dromen, het openluchttheaterstuk over de geschiedenis van Lelystad. Een openluchttheater? In het centrum van Lelystad? Over de geschiedenis van Lelystad? En dan drie stijf uitverkochte avonden? Als iemand zomaar met het idee was gekomen, dan was hij of zij vast voor gek verklaard. Maar het was niet ‘zomaar’ een idee: dit is wat gebeurt als je de mensen in je regio zelf vraagt wat ze willen.

Kennis van de lokale samenleving en je klanten is onmisbaar

Commerciële bedrijven moeten feilloos weten wat hun klanten willen en nodig hebben, anders zijn ze binnen de kortste keren failliet. Daarom investeren bedrijven veel tijd en geld in klant- en marktonderzoek. Maar bij veel maatschappelijke organisaties – of het nou bibliotheken, gemeenten, zorginstellingen of welzijnsorganisaties zijn – gebeurt dat nog steeds veel minder. Terwijl het steeds relevanter wordt, omdat de behoeften en verwachtingen van (potentiële) klanten sterk veranderen en financiering steeds minder vanzelfsprekendheid is. Daarom is public intelligence – het continu verzamelen, interpreteren en analyseren van informatie over en onderzoek doen naar de lokale samenleving, inwoners, klanten en ontwikkelingen – essentieel.

Praat niet over je klant, maar met je klant

Veel maatschappelijke organisaties baseren zich op hun ervaring (“zo zijn we gewend het te doen”), op hun kennis (“wij weten wat onze klanten, inwoners of cliënten willen” – niet zelden gebaseerd op kennis van slechts een kleine groep klanten) of simpelweg op waarvoor ze worden afgerekend (“onze financier vraagt; wij draaien”). Maar als je echt wil aansluiten op wat je klant nodig heeft, moet je met je klant in gesprek gaan. Je moet niet óver je klant praten, maar mét hem of haar. Of nog beter: mét hen je assortiment ontwikkelen.

Richt je op manifeste en latente behoeften

Vaak twijfelen organisaties of het wel wat gaat opleveren om met klanten wel in gesprek te gaan. “Gaan ze niet alleen maar klagen?” “Hoe kunnen klanten nou bedenken wat wij moeten gaan aanbieden?” Belangrijk is het onderscheid tussen manifeste en latente behoeften. Henry Ford, de autofabrikant, zei ooit: “Had ik naar de consumenten geluisterd, dan hadden ze mij gevraagd een sneller paard te bouwen.” De fictieve consumenten van Ford hadden niet de juiste oplossing paraat. Maar omdat ze om een sneller paard vroegen, werd wel duidelijk wat hun latente behoefte was: sneller van A naar B. Vervolgens bedacht Ford de T-Ford.

Klanten zijn expert

Jij bent als maatschappelijke organisatie expert op jouw vakgebied (of het nou de zorg of cultuur is), maar de klant is ook expert, namelijk op het gebied van zijn of haar eigen leven. Je moet een klant niet vragen jouw assortiment te bedenken of vragen hoe jij het beste je organisatie kan inrichten. Wat wel belangrijk is, is om te vragen wat hij of zij nodig heeft. De uitdaging is dat vervolgens op jouw beurt te vertalen naar een dienstverlening die daarop aansluit.

Behoefte aan trots op Lelystad

Terug naar Lelystad. Een mooi voorbeeld is Lelykracht. Deze samenwerking van vier organisaties in Lelystad – Bibliotheek Flevomeer, de Kubus, het Sportbedrijf en Welzijn Lelystad – kwam er met behulp van behoeftenonderzoek achter dat er onder de inwoners van Lelystad een sterke behoefte was aan meer onderlinge binding, meer reuring in de stad en meer trots op Lelystad.

‘Zilte Zee, Zoete Dromen’

Als antwoord op deze vraag ontwikkelde Lelykracht het Spektakel van Lelystad. Onder de naam ‘Zilte Zee, Zoete Dromen’ werd op drie avonden in juni aan de hand van muziek, dans en theater het verhaal van Lelystad verteld. Honderden Lelystedelingen deden mee aan de voorstelling, die ondersteund en gefinancierd werd door verenigingen, stichtingen en bedrijven. Het voelde als een gewaagde stap, omdat zoiets nog niet eerder in Lelystad georganiseerd was. Maar omdat het naadloos aansloot op de behoeften van de Lelystedelingen werd het een groot succes, met drie uitverkochte avonden tot gevolg. Al snel volgde de oproep om er een jaarlijks terugkerend evenement van te maken.

Lees hier een verslag van ‘Zilte Zee, Zoete Dromen’ in de Flevopost.

En nu hoe doe jij dat?

Hoe ga jij in gesprek met je (potentiële) klanten? Hoe kom je van een aanbodgerichte naar een vraaggerichte programmering? Laat een reactie achter middels de knop bovenaan deze pagina. We zijn benieuwd naar jullie ervaringen!

De uitdaging van de bibliotheekbranche

Het bestaansrecht van bibliotheken staat sinds 2013 landelijk flink onder druk. Het tij keren vanuit de branche gaat langzaam. Wij vinden het van groot maatschappelijk belang dat de bibliotheek blijft bestaan. Het is het enige instituut in de Nederlandse samenleving dat mensen belangeloos ontvangt en objectief toegang geeft tot informatie. Om de noodzakelijke transitie te versnellen, hebben wij een community van bibliotheken gevormd de ‘Bredebieb’.

Stappen die we samen hebben gezet

1. Opnieuw positioneren van de bibliotheek in de Nederlandse samenleving
2. De lobby voor de branche steviger inzetten. Hierdoor is onder andere de bibliotheekwet veranderd en de positie van bibliotheken maatschappelijk verankerd
3. Ontwikkeling van een communicatienetwerk met structurele bijeenkomsten over actuele en relevante thema’s, met medewerking van branchevreemde partijen
4. Ontwikkeling van tools op strategisch en managementniveau
5. Opzet van de Bredebieb Academie die bibliotheekmedewerkers helpt een gefundeerd plan en beleid te maken dat hen positioneert op maatschappelijke vraagstukken
6. Initiëren van gezamenlijke projecten en delen van kennis en best practices

Inzichten

Samen sta je sterker dan alleen. Bibliotheken zitten tot over hun oren in het werk door politieke beslommeringen. Ze hebben handvatten nodig om de transitie te maken van traditionele boekenbieb naar een maatschappelijk relevante plek in de samenleving. Die transitie vraagt om een scherpe visie en een ondernemende houding. Daarnaast vergt het vaardigheden om de behoeften van de lokale samenleving te doorgronden en daarop aan te sluiten. Bibliotheken kunnen leren van elkaar en van andere publieke en private partijen.

Resultaat

De Bredebieb is een community die in vier jaar is uitgegroeid van 7 naar 26 bibliotheken. Een stuurgroep van vier bibliotheken zet de strategische lijnen uit. Door aan te sluiten bij deze community hebben bibliotheken meer slagkracht. Sneller dan zij dat alleen kunnen, hebben de leden van de community de transitie ingezet.